محمد گذرآبادی: کار فیلم‌نامه نویس «کشف» است نه «اثبات»

«محمد گذرآبادی» نویسنده، مترجم و عضو هیأت داوران بخش فیلمنامه چهاردهمین جشنواره ملی فیلم کوتاه «رضوی» درباره برگزاری این رویداد گفت: «وقتی عنوانی مانند «رضوی» برای یک رویداد سینمایی انتخاب می‌شود، طبیعتا انتظار می‌رود فیلمنامه‌ها، مضامین و ایده‌های آثار، ارتباطی با موضوع محوری جشنواره داشته باشد. فیلمنامه های راه یافته به مسابقه جشنواره تلاش کرده بودند خود را به مضمون و تم اصلی جشنواره نزدیک کنند که شخصا احساس کردم این تلاش نتیجه مطلوبی برای بهتر شدن فیلمنامه‌ها نداشته است.»
وی توضیح داد: «هر جشنواره‌ای طبیعتا اهداف مشخصی دارد اما فارغ از اینکه تم و مضمون یک رویداد چیست، اینکه نویسنده تلاش کند داستانش را به نوعی با این مضمون نزدیک کند،‌ کمکی به افزایش کیفیت آثار نمی‌کند. این باعث غفلت از خود فیلمنامه شده بود.»
گذرآبادی درباره ویژگی‌های یک فیلمنامه موضوعی موفق تأکید کرد: «اساسا چیزی به نام «فیلمنامه موضوعی» نداریم. آیا نویسنده از ابتدا به دنبال طرح یک حرف و تم مشخص بوده است؟ طبیعتا برخی از فیلمنامه‌ها با یک مضمون و تم مشخص آغاز می‌شوند و فیلمنامه‌نویس اینگونه کارش را آغاز می‌کند اما واقعیت این است که کار نویسنده کشف و شهود است. کار یک فیلمنامه‌نویس شاید با یک مضمون مشخص آغاز شود اما در پایان مشخص نیست همان مضمون در کار باقی بماند.»
وی افزود: «فیلمنامه‌نویسی یک کار هنری است نه از جنس مقاله‌نویسی. مقاله‌نویس از ابتدا تز مشخصی دارد و تلاش می‌کند آن را ثابت کند، اما در کار هنری اینگونه نیست. بی‌توجهی به این واقعیت، مشکلی بسیار جدی‌ در مواجهه با هنرمندان است. هنرمند با ناخودآگاه خود طرف است اساسا قرار نیست یک حرف از پیش معین را ثابت کند. تعریف فیلمنامه و داستان خوب این است که نویسنده را هم غافلگیر کند.»
گذرآبادی تأکید کرد: «مسئله اصلی ما همچنان در حوزه فیلمنامه‌نویسی، آموزش است. این مسئله تنها اینگونه حل می‌شود که هر دوستی که می‌خواهد وارد عرصه فیلمنامه‌نویسی شود، یک مشاور و راهنما در کنار خود داشته باشد تا با اصول اولیه آشنا شود.»
این فیلمنامه‌نویس درباره برگزاری جشنواره‌های سینمایی در شرایط کرونایی هم گفت: «بنده صددرصد با برگزاری جشنواره‌ها موافق هستم. چه به‌صورت آنلاین چه فیزیکی. به‌خصوص که دسترسی آنلاین به آثار جشنواره از اقصی‌نقاط کشور اتفاق بسیار خوبی است.»