جزییات برنامه کانون طرح یاریگران زندگی اعلام شد

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل معاونت پرورشی و فرهنگی، دستورالعمل اجرایی برنامه کانون یاریگران زندگی در سال تحصیلی 1400-1399 به چند بخش تقسیم شده است که در اینجا قصد داریم چارچوب و فرایند را شرح دهیم:

مقدمه:

برنامه کانون یاریگران زندگی، به عنوان یکی از برنامه های ذیل کلان برنامه « یاریگران زندگی» که در جلسه 136 ستاد مبارزه با موادمخدر به تصویب رسیده است ، با هدف ظرفیت سازی برای جلب مشارکت همسالان در پیشگیری اولیه از اعتیاد و رفتارهای پرخطر ، طراحی و تدوین شده است. در این برنامه ، کوشش بر این است با تشکیل و شبکه سازی همیاری های دانش آموزان و ذینفعان مدرسه و محله ، همچنین با توانمندسازی ایشان در زمینه پیشگیری اولیه از اعتیاد و رفتارهای پرخطر ، زمینه ای فراهم شود که دانش آموزان ، به همراه والدین ، مدرسه و ذینفعان محلی ، تمامی فرایند شناسایی رفتارهای پرخطر دانش آموزان تا تدوین راهکارهای پیشگیرانه ، طراحی ، حمایت جویی ، اجرا و مستندسازی پروژه های کوچک مدرسه ای را خود برنامه ریزی و مدیریت نمایند.
برهمین اساس ، در راستای اجرای فعالیت" کانون یاریگران زندگی" ، ذیل برنامه ارتقای مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان، از زیرنظام راهبری و مدیریت تربیتی و برنامه ابلاغی سال 1399 موضوع بخشنامه شماره116/140 مورخ 3/2/1399 ، همچنین به منظور اجرای بسته تحولی پرورشی و فرهنگی ( موضوع ابلاغیه شماره 45600 مورخ 7/4/1399 وزیر آموزش و پرورش ) این دستورالعمل ، با توجه به درس های آموخته شده ، همچنین با رعایت و ملاحظه مقتضیات و شرایط خاص مدارس در دوره کرونا ، طراحی و اجرا می شود.
در این دستورالعمل ، ضمن رعایت مفاد دستورالعمل شماره 125154 مورخ 10/7/1398 ، چارچوب اجرای برنامه و برخی از تغییرات آن ، شرح داده شده است.

بخش اول: چارچوب

 اهداف اختصاصی «کانون یاریگران زندگی» در سال تحصیلی 1400-1399
1. گسترش نرخ پوشش « کانون یاریگران زندگی» در سایر مدارس کشور ( حداکثر تا 30 هزار مدرسه )
2. ارتقاء کیفیت برتامه « کانون یاریگران زندگی»
3. هویت بخشی و شبکه سازی « کانون یاریگران زندگی»
4. حمایت جویی ، اجرا و مستندسازی پروژه های کوچک « کانون یاریگران زندگی»
 سیاست های اجرایی « کانون یاریگران زندگی » در سال تحصیلی 1400-1399
1. توجه به خانواده به عنوان ظرفیت ارزشمند برای تشکیل « کانون یاریگران زندگی»
2. بهره گیری از ظرفیت فضای مجازی و بویژه شبکه «شاد» در تشکیل « کانون یاریگران زندگی»
3. متناسب سازی اجرای برنامه با مقتضیات و شرایط بهداشتی مدیریت بیماری کرونا
 توضیح : چارچوب فنی اجرای « کانون یاریگران زندگی» در سال تحصیلی 1400-1399 ، بخشنامه شماره 125154 مورخ 10/7/1398 وزارت آموزش و پرورش است و در موارد ضروری ، تغییرات و اصلاحات مورد نظر در بخشنامه مذکور ، در اینجا اشاره شده است.

بخش دوم: فرایند

 مرحله شماره یک : ظرفیت سازی :
مرحله ظرفیت سازی ، اولین مرحله از فرایند فنی و اجرایی « کانون یاریگران زندگی» است که خود شامل سه بخش آموزش ، تشکیل کانون ، هویت بخشی و شبکه سازی کانون ها است.
 آموزش
بخش آموزش های ظرفیت سازی «کانون یاریگران زندگی» ، به این شرح اجرا می شود:
- آموزش مجریان و تسهیلگران : این آموزش ها ، از طریق مدرسان آموزش دیده سال 1398 ، همچنین با استفاده از راهنمای فنی «کانون یاریگران زندگی» ، انجام می شود.
- توانمندسازی دانش آموزان : توانمندسازی دانش آموزان ، از طریق تسهیلگران و مربیان آموزش دیده هر مدرسه صورت می گیرد. این آموزش ها برای اعضاء هیات مرکزی « کانون » و نیز اعضاء آن صورت می گیرد.
- توانمندسازی والدین و کارکنان : این آموزش ها ، از طریق تسهیلگران و مربیان آموزش دیده ، برای اعضاء هیات مرکزی « کانون » و نیز اعضاء آن صورت می گیرد.
 تشکیل کانون
تشکیل کانون در دو بخش صورت می گیرد.
- (الف) دعوت دوباره از اعضاء هیات مرکزی کانون های تشکیل شده در 20 هزار مدرسه سال 1398
- (ب) تشکیل کانون های جدید در 10 هزار مدرسه ( بر اساس برش هر استان )
 هویت بخشی و شبکه سازی
اقدامات این بخش ، عبارتند از :
1. هویت بخشی : اقدامات مربوط به این بخش عبارتند از : تهیه اقلام تبلیغی و هویتی مربوط به پوشش اعضاء کانون یاریگران زندگی ( شامل کلاه و حمایل ) ، کارت عضویت ، ثبت مشخصات در سامانه اختصاصی « کانون یاریگران زندگی» و نیز ربات « کانون یاریگران زندگی»
2. شبکه سازی : اقدامات مربوط به این بخش ، عبارتند از : راه اندازی وب سایت اختصاصی کانون در هر منطقه و نیز راه اندازی کانال « کانون یاریگران زندگی » هر مدرسه . علاوه بر این با عضویت در ربات « کانون یاریگران زندگی» ، زیرساخت تعامل و شبکه یکپارچه « کانون یاریگران زندگی» ، فراهم می شود.

 مرحله شماره دو : فعالیت های رشد مدار:

منظور از فعالیت های رشد مدار ، آن دسته از فعالیت هایی هستند که از طریق آموزش و فرهنگ سازی ، موجب رشد مهارت های خودمراقبتی در بین دانش آموزان ، والدین ، کارکنان و نیز سطح مدرسه می شود.

 آموزش
 آموزش دانش آموزان : این آموزش ها ، به این شرح ، انجام می شود. (1) در ادغام با دوره های توانمندسازی دانش آموزان - در صورتی که مدرسه آن کانون ، تحت پوشش این آموزش ها باشد. (2) از طریق اعضاء آموزش دیده کانون و یا همتایان آموزش دیده در مدرسه (3) از طریق ربات « کانون یاریگران زندگی» در شبکه « شاد »
 آموزش والدین و کارکنان : این آموزش ها ، به این شرح ، انجام می شود. (1) در ادغام با دوره های توانمندسازی والدین و کارکنان - در صورتی که مدرسه آن کانون ، تحت پوشش این آموزش ها باشد.
(2) از طریق اعضاء آموزش دیده کانون و یا همتایان آموزش دیده در مدرسه (3) از طریق ربات « کانون یاریگران زندگی» در شبکه « شاد »
 تبصره : سرفصل های آموزشی ، همان سرفصل های دوره های توانمندسازی رشد مدار است.
 ترویج
اقدامات مربوط به فرایند ترویج ، به این شرح است :
1. توزیع بسته های محصولات فرهنگی و کمک آموزشی متمرکز « کانون یاریگران زندگی» در مدرسه
2. تهیه و تولید بسته های فرهنگی توسط « کانون یاریگران زندگی» مدرسه
3. برگزاری رویدادهای فرهنگی توسط « کانون یاریگران زندگی» در مدرسه

 مشاوره همتایان
مشاوره همتایان ، از طریق همتایان و همسالان آموزش دیده طرح « همیار مشاور » و مطابق دستورالعمل آن ، صورت می گیرد.
 مرحله شماره سه : فعالیت های جامعه محور :
این بخش از برنامه ، نقطه ثقل آن است. در این بخش ، کانون های یاریگران زندگی ، تمامی فرایند شناسایی مخاطرات مدرسه تا تعیین راهکار ، طراحی پروژه ، حمایت جویی و اجرای آن را ، به اجرا می گذارند.
 تدوین نیمرخ چالش ها و فرصت های مدرسه
در قالب این بخش ، اقدامات زیر صورت می گیرد.
1. برگزاری جلسات بحث گروهی درباره مخاطرات تهدید کننده دانش آموزان در مدرسه و محله
2. تهیه پیش نویس فهرست مخاطرات
3. ترسیم مخاطرات بر روی یک برگه کاغذ A4 یا A3 به نام « درخت مشکلات / آسیب ها »
 تدوین نیمرخ راهکارها و ایده ها
در قالب این بخش ، اقدامات زیر صورت می گیرد.
4. برگزاری جلسات بحث گروهی درباره راهکارهای محافظت از خود و دانش آموزان در سطح مدرسه
5. تهیه پیش نویس فهرست راهکارها
6. ترسیم راهکارها بر روی یک برگه کاغذ A4 یا A3 به نام « درخت راهکار »
 طراحی پروژه کوچک
در قالب این بخش ، اقدامات زیر صورت می گیرد.
1. برگزاری جلسات بحث گروهی درباره بهترین راهکارهای پیشگیرانه برای مدرسه
2. تهیه پیش نویس مختصر از ویژگی های 5 پروژه کوچک انتخابی کانون
3. جمع بندی نهایی و انتخاب 1 و حداکثر دو پروژه کوچک مدرسه ای / محلی برای اجرا
 حمایت جویی پروژه کوچک
در قالب این بخش ، اقدامات زیر صورت می گیرد.
1. برگزاری جلسه مشورتی اعضاء کانون ، مسئولان مدرسه و انجمن اولیاء و مربیان
2. شناسایی منابع کمک و حمایت از پروژه کوچ کانون ، در سطح محله
3. تهیه نامه درخواست حمایت به نهادهای محلی و پیگیری برای جذب آن
 اجرا و مستندسازی پروژه کوچک
در قالب این بخش ، اقدامات زیر صورت می گیرد.
1. اجرای پروژه کوچک ، بصورت میدانی و مجازی
2. مستندسازی و تهیه گزارش از پروژه کوچک
3. برگزاری یک جشن کوچک مدرسه ای برای اختتامیه آن پروژه کوچک