پاسخ کلانتری به شایعه ساخت سد در اطراف دریاچه ارومیه

تهران (پانا) - معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت تا پایان سال ۱۴۰۶ دریاچه ارومیه به تراز اکولوژیک خود می‌رسد.

کد مطلب: ۱۱۲۰۸۶۷
لینک کوتاه کپی شد
پاسخ کلانتری به شایعه ساخت سد در اطراف دریاچه ارومیه

عیسی کلانتری در نشست خبری دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه که در محل سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد با اشاره به عملکرد ۷ سال گذشته ستاد احیای دریاچه ارومیه اظهار کرد: امسال آخرین سال مهندسی در حوضه دریاچه ارومیه است و دی ماه و بهمن ماه امسال عملیات مهندسی در حوزه های وزارت نیرو، صنایع، کشاورزی و سازمان محیط زیست به اتمام می‌رسد.

وی افزود: شاید تنها پروژه ای در دنیا باشد که یک دریاچه مرده در دنیا احیا شد و دریاچه در پایان ۱۴۰۶ به تراز اکولوژیک خودش برسد.از دی ماه ۹۲ که مسئولیت این کار را بر عهده گرفتم در ظرف ۶ ماه عملیات برنامه‌ریزی دریاچه برای احیا شروع شد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: برای دریاچه ارومیه یک کنسرسیوم دانشگاهی با همکاری ۱۲ تا ۱۳ دانشگاه کشور تشکیل شد و کمیته‌های مختلفی با حضور ۶۵۰ نفر تشکیل شد که ظرف ۶ ماه کار مطالعاتی آن تمام شد. قرار شد تمام تصمیمات کمیته‌ها اجرا شود. برنامه ریزی داینامیک انجام شد تا در حین اجرا اصلاح شود و در طول شش سال و نیم گذشته اقدام شده است که محاسبات اگر جایی مشکل داشت اصلاح شود.

وی ادامه داد: احیای دریاچه ارومیه اولین برنامه‌ریزی کشور است که طبق زمان بندی انجام می شود البته یکسال و نیم عقب افتادیم به دلیل توجیه مسئولان منطقه ای. در اجرای این پروژه در دوره تثبیت و احیا هیچ مشکلی با مردم نداشتیم. مشکل مدیران دولتی منطقه بود.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه سخنان خود با بیان اینکه امسال عملیات مهندسی دریاچه ارومیه به اتمام می‌رسد،گفت: بودجه امسال به دستور رئیس جمهوری کاملا محقق شده است و بیش از هزار میلیارد تومان باقی مانده هزینه عملیات اجرایی، تخصیص یافته است.

وی افزود: همچنین از سال آینده مرکز آینده‌پژوهی دریاچه ارومیه جایگزین ستاد احیا می‌شود که زمستان امسال همزمان با سایر پروژه‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه به بهره‌برداری خواهد رسید.

کلانتری در ادامه گفت: بیش از ۳۷ تا ۳۸ را حق‌آبه تالاب را با وزارت نیرو هماهنگ کردیم که تامین شود و امیدواریم در پایان دولت کلیه تالاب‌های متوسط به بالا را هم در بحث حق‌آبه تالاب‌ها تامین کنیم.

وی ادامه داد: در تالاب گاوخونی مشکل داریم چون شهر اصفهان با مشکل آب مواجه است. تالاب‌های کشور به تدریج سر و سامان می گیرند که قربانی کم آبی نشوند.

کلانتری در ادامه با اشاره به اظهار نظری درباره اینکه دریاچه ارومیه به مدد باران احیا شده است، گفت: بله درست است اما این باران در سنوات گذشته هم بوده است، در دهه ۸۰ و همچنین یکی دو سال اخیر بارندگی داشتیم ولی متوسط دریاچه ارومیه هر سال ۴۰ سانت کاهش می‌یافت و علتش این بود که بارندگی به بستر دریاچه ارومیه نمی‌رسید. ما شق‌القمر نکردیم و فقط کاری کردیم که آب به بستر دریاچه برسد.

رئیس سازمان محیط زیست در پایان خاطرنشان کرد: در مجموع از ابتدای پروژه احیای دریاچه ارومیه ۱۱ هزار میلیارد تومان در بخش‌های مختلف دریاچه ارومیه هزینه شده است که کمتر از ۵۰ میلیارد تومان آن به بخش برنامه‌ریزی تخصیص داده شده است.

بعد از تلاش و برنامه ریزی بسیار، امسال عملیات مهندسی احیا تمام می شود، همچنین بودجه‌ای که امسال خواسته بودیم به دستور رییس جمهوری محقق شد همچنین بیش از هزار میلیارد تومان اعتبار باقیمانده هزینه عملیات اجرایی نیز تخصیص یافته است.
وی به افتتاح پروژه زاب اشاره کرد و گفت: ٣۴ کیلومتر از ٣۶ کیلومتر تونل زاب به پایان رسیده و دو کیلومتر باقیمانده نیز یک تا دو ماه آینده تمام می شود.

کلانتری درباره آینده ستاد احیای دریاچه ارومیه گفت: سال آینده که دولت فعلی به کار خود پایان می دهد، پیش بینی کردیم تا مرکز آینده پژوهی دریاچه ارومیه تشکیل شود تا به تدریج جایگزین ستاد احیای دریاچه ارومیه شود. مسئولیت این مرکز باسازمان حفاظت محیط زیست خواهد بود و پس ازان مدیریت حفظ دریاچه به عهده این مرکز است.

وی گفت: از مجلس قبلی تشکر می کنیم که لایحه حفاظت از تالاب ها را تصویب کرد که براساس این لایحه تامین حقابه تالاب ها مشخص شده و مقرر شد وزارت نیرو آن را تامین کند، بیش از ۷۰ تالاب بزرگ و نسبتا بزرگ داریم که تا یک سال گذشته هیچ گونه حقابه ای به آن ها تعلق نمی گرفت و وزارت نیرو خود را مقید به تامین آن نمی کرد و فقط با سیلاب سیراب می شدند اما بعد از تصویب این قانون سازمان حفاظت محیط زیست حقابه ۳۸ تالاب را مشخص و به وزارت نیرو اعلام کرد و این وزارتخانه سال گذشته برای اولین بار حقابه تالاب ها را به رسمیت شناخت که امیدواریم تا پایان دولت حقابه تمام تالاب ها متوسط به بالا تامین شود.

تاثیر تحریم‌ها در روند احیای دریاچه ارومیه

کلانتری با اشاره به تاثیر تحریم ها در روند احیای دریاچه ارومیه گفت: تحریم ها باعث شد درآمد کشور زیر و رو شود اما با وجود کاهش درآمدهای نفتی رئیس جمهوری نسبت به تامین اعتبار مورد نیاز برای احیای دریاچه تاکید داشت همچنین سازمان برنامه و بودجه نیز همکاری خوبی با ستاد داشت از این رو سبب شد که عملیات سازه ای احیا متوقف نشود.

وی افزود: با توجه به تبخیر بالای آب در دریاچه ارومیه اگر اقدامات احیاء و تثبیت صورت نمی گرفت گرد و غبارهای نمکی شهر تبریز را فرا می گرفت به طوری که در سال ۹۴ بخش زیادی از مردم این شهر دچار فشار خون بالا شدند بنابراین قطعا ادامه این روند کار با اهمیتی بود که باید تحت هر شرایطی انجام می شد. دریاچه ارومیه حدود ۱۳ میلیارد تن نمک دارد یعنی به ازای هر انسان بر روی کره زمین دو تن نمک در دریاچه موجود است که اگر خشک می شد غبار نمکی مردم منطقه را آواره می کرد حتی طوری شده بود که زنبورهای عسل سال ۹۵ نتوانستند هیچ فعالیتی داشته باشند درحالی که اگر زنبور عسل در یک منطقه چند سال فعالیت نکند کشاورزی آن بخش از بین می رود.

کلانتری تاکید کرد: این مساله برای رئیس جمهوری روشن شده بود بنابراین تلاش کرد تا اعتبار ستاد احیا به هیچ عنوان کم نشود زیرا اگر دریاچه احیا نمی شد جا به جایی شهر تبریز بیش از صدها میلیارد تومان هزینه به همراه داشت.

توضیح کلانتری درباره ساخت و تکمیل سدهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه

معاون رئیس جمهوری در ادامه در پاسخ به سوال پانا مبنی بر اینکه ستاد احیای دریاچه ارومیه مصوب کرده بود هیچ سدی در حوضه آبریز دریاچه ساخته نشود و سدهای موجود نیز آبگیری نشود، در حالی که گفته می‌شود این اتفاق صورت گرفته است، اوضاع سدهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه به چه صورت است، گفت: قرار بود سدهای جدید در حوضه آبخیز دریاچه ارومیه ساخته نشود و آب اضافه سدهای موجود به سوی دریاچه رهاسازی شود از این رو برخی سدها که بالای ۵۰ درصد پیشرفت داشتند مانند سد «نازلو» و «باراندوزچای» نیمه تمام رها شد چون اجازه ساخت به آن ها را ندادیم. اواخر امسال یک میلیارد متر مکعب آب جدید وارد دریاچه ارومیه می شود و از سال ۱۴۰۷ که تراز اکولوژیک دریاچه به حد نصاب خواهد رسید، می توان ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون متر مکعب از حق‌آبه دریاچه را کاهش و به امور دیگر اختصاص داد، آن زمان باید بررسی شود که آیا سدهای نیمه کاره تمام بشوند یا همچنان باقی بمانند.

در روند احیای دریاچه ارومیه با مردم بومی مشکلی نداشتیم

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: در روند احیای دریاچه ارومیه با مردم منطقه مشکلی نداشتیم اما با مسئولان استانی بسیار مشکل داشتیم در دو سال اول با ستاد حداقل همکاری را داشتند از این رو وقت بسیاری صرف توجیه این مسئولان شد. مثلا در حوضه آبریز دریاچه چغندر قند که محصولی بسیار آب بر است کشت می کردند و آن را برای تبدیل شدن به قند به اصفهان حمل می کردند در حالی که این کار هیچ گونه توجیه اقتصادی نداشت و یک سیاست غلطی بود که دنبال می شد مثلا ۴۰۰ هزار تن چغندر قند با صرف آبی به میزان سد سیلوه مصرف می شد در حالی که در نهایت پنج میلیون دلار ضرر به همراه داشت. بسیار تلاش کردیم تا مسئولان استانی را مجاب به متوقف کردن کشت چغندرقند کنیم تا بالاخره مسئولان با ستاد همسو شدند.

احداث جاده میانگذر جدید در دریاچه ارومیه

وی ادامه داد: تصمیم گرفته بودیم که جاده میانگذر دومی برای دریاچه احداث کنیم این پل باید سه سال پیش اجرا می شد اما به علت کمبود بودجه به امسال موکول شد، با احداث این پل ۵۰۰ متری از سمت غرب دریاچه گردش آب به ۹۸ درصد خواهد رسید که در مدت ۶ تا ۷ ماه ساخت ان به پایان می رسد. احداث این پل کاهش چرخش آب ناشی پل میانگذر کلانتری را جبران خواهد کرد. هزینه های احیای دریاچه ارومیه تا پایان سال به اتمام می رسد و برای سال آینده شاید حدود ۱۰۰ میلیارد تومان نیاز باشد و برای سال های بعد حدود ۳۰ میلیارد تومان مورد نیاز است این در حالی است که سیاست ها در راستای احیای دریاچه ارومیه نباید تغییر کند، من نمی توانم تضمین دهم که دولت بعد نگوید که مثلا می خواهم سدها را احیا کنم حاکمیت باید مانع اجرای آن شود، در واقع آن ۳۰ میلیارد تومان نیز هزینه مرکز آینده پژوهی دریاچه ارومیه و نظارت بر آن است.

کلانتری تصریح کرد: با اقدامات صورت گرفته تا پایان اسفند ماه امسال حدود ۵ میلیارد متر مکعب آب به دریاچه می رسد که با احیای کامل ان در سال ۱۴۰۶ حدود ۱۴ میلیارد و ۹۸۰ میلیون متر مکعب حجم آب دریاچه ارومیه خواهد بود که این حجم آب جدای از میزان تبخیر است.

کلانتری گفت: در سال های اول شروع به کار ستاد احیای دریاچه ارومیه از تجربیات کشورهای دیگر استفاده می کردیم اما از سال ۱۳۹۶ خودمان تولید کننده شدیم به طوری که مرکز منطقه ای اسکاپ که در زمینه گرد و غبار فعالیت می کند در راستای اقدامات موفق ستاد مرکز خود را در تهران مستقر کرد، هر سال نیز ۱۰ تا ۱۵ نفر از سفرای کشورهای دیگر به ویژه اروپایی برای پیگیری شرایط دریاچه ارومیه وارد منطقه میشوند و فعالیت در این عرصه به یک برند بین المللی تبدیل شده است.

مهار 96 درصد کانون‌های گرد و غبار

وی افزود: امروز حدود ۹۶ درصد از کانون های گرد و غبار اطراف دریاچه ارومیه مهار شده است و آن چند درصد باقیمانده نیز به زودی مهار می شود، در واقع دریاچه به میعادگاهی برای دانشمندان سراسر جهان تبدیل شده است.

معاون رئیس جمهوری درباره اینکه چرا می گذاریم کار به جاهای باریک بکشد آن زمان کار را شروع می کنیم، گفت: دو اصل جهانی را قبول نداشتیم، نزدیک به ۶۰ سال است که اصل آمایش سرزمین در دنیا اجرا می شود و یا از دهه ۷۰ دنیا به اصل توسعه پایدار رسیده اما ما آن را قبول نداشتیم و تازه بعد از گذشت ۴۰ سال از پیروزی انقلاب اسلامی، سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده که در حال تهیه نقشه آمایش سرزمین است .

وی تاکید کرد: مشخص بود که با قبول نداشتن این دو اصل در آینده مشکلات زیادی گریبانگیر ما خواهد شد که امروز نتیجه آن خشک شدن تالاب ها و یا پسماندهای شمال کشور است، وقتی که برنامه آمایش نداشته باشیم هر نهاد و یا سازمانی برای خود برنامه ریزی می کند و همه کارها ناهماهنگ پیش می رود، مثلا ایران با افغانستان در سال ۱۳۵۱ قرار داد بست تا سالانه ۸۲۶ میلیون متر مکعب آب به ما بدهد که برای این میزان آب در بخش های شرب، کشاورزی و صنعت برنامه ریزی کردند اما حق محیط زیست دیده نشد که نتیجه آن خشک شدن هامون است ، البته از آن میزان آب حدود ۴۰۰ میلیون متر مکعب نیز تبخیر می شود که با این شرایط ۴۶ هزار هکتار توسعه کشاورزی صورت گرفته است که این روند نتیجه ناهماهنگی میان دستگاه ها است که از عدم پذیرش امایش سرزمین و توسعه پایدار نشات می گیرد.

کلانتری ادامه داد: در بسیاری از کشورها فولاد و پتروشیمی باید در کنار منابع آبی ایجاد شوند اما ما همه کویرهای ما شده فولاد و پتروشیمی که از سال ۱۳۹۸ دولت دستور دارد که فولاد و پتروشیمی نباید در نقاطی از کشور که آب ندارند ایجاد شود و مجوز به آنها داده نخواهد شد.

بودجه ساماندهی پسماندهای شمال به بخش‌های دیگر اختصاص یافت

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: از روزی که وارد سازمان حفاظت محیط زیست شدم برای زباله های شمال کشور برنامه داشتیم، سال اول یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار از محل صندوق توسعه ملی برای ساماندهی پسماندها با اولویت استان های شمالی بودجه گذاشته شد اما مجلس وقت این پول را از سهم محیط زیست برداشت و به بخش های دیگر اختصاص داد در حالی که اگر این کار نمی شد اکنون مشکل پسماندها حل شده بود، البته امسال نیز اعتباری برای این کار از صندوق توسعه ملی در نظر گرفته شده اما تا تخصیص یابد و کار اجرایی شود زمان می برد.

هیچ جنگلی قابل واگذاری نیست

کلانتری با تاکید بر اینکه طبق قانون هیچ جنگلی قابل واگذاری نیست، گفت: وسعت جنگل‌های آق قلا حدود ۵ هزار و ۶۰۰ هکتار است که از این میزان ۴۰۰ هکتار آن مستثنیات است که می تواند وقف شود البته اگر وقف باشد اما جنگل قابل وقف نیست. آن پنج هزار هکتار هم وقف باشد جزو وقف محسوب نمی‌شود و اگر وقف نامه ای باشد خودبخود باطل می شود اگر هم اوقاف این کار را کرده باشد باید باطل شود. سازمان اوقاف هم مدعی آن نیست اما آن ۴۰۰ هکتار اگر سند داشته باشد می تواند مدعی شوند. دماوند هم نمی تواند وقف شود چون آثار ملی است اگر واقف می‌خواهد وقف کند اول باید مالکیت خود را اثبات کند در حالی که آثار ملی مالک شخصی ندارد، در قانون اساسی جنگل جزو انفال است و قابل وقف نیست. سازمان جنگل ها باید محکم از حقوق خود دفاع کند.

کلانتری در پایان در پاسخ به سوالی درباره آتش سوزی جنگل‌های کشور نیز گفت: باید قبول کنیم که آتش سوزی جنگل‌ها بخشی از اکولوژیک طبیعی است، امسال بیش از میلیون هکتار از جنگل های سیبری در آتش سوخت، در ایران نیز امسال با توجه به بارندگی های خوب و پوشش گیاهی مناسب دو هزار و ۳۶ هکتار از جنگل و ۱۹ هزار هکتار از مراتع در آتش سوخت که بیش از ۹۰ درصد آن عمدی و عامل انسانی بوده که از بخش زیادی از آن از خصومت های قبیله ای نشات می گیرد.

ارسال دیدگاه

پربازدیدترین ها
آخرین اخبار