تصویب کلیات طرحی از سوی مجلس برای تغییر در شیوه انتخاب حقوقدانان شورای نگهبان

در جلسه علنی امروز، مهرداد لاهوتی، سخنگوی کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی درباره این طرح گفت: «این کمیسیون با این اصلاحیه می‌خواست که بعد از آنکه که حقوقدانان شورای نگهبان به مجلس معرفی شدند دیگر امکان انصراف آن‌ها وجود نداشته باشد امکان انصراف هم قبل از آن است که این موضوع در دستور کار هفتگی مجلس شورای اسلامی قرار گیرد. با این اصلاحیه رئیس قوه قضاییه باید برای هر کرسی حقوقدان شورای نگهبان دو نفر را معرفی کند تا مجلس شورای اسلامی هم از بین آن‌ها به یک نفر رای دهد عملا امکان انصراف فردی در جریان رای‌گیری هم وجود ندارد.»

ادیانی‌راد، نماینده قائمشهر این مصوبه را خلاف اصل 98 و 91 قانون اساسی دانست. مصری نایب رئیس مجلس شورای اسلامی این اخطار را وارد دانست و به رای گذاشت اما مجلس به آن رای نداد. جزییات این طرح در نشست علنی فردا بررسی می‌شود.

علیرضا محجوب به عنوان مخالف این طرح اظهار داشت: «مناسب بود که مجلس در روزهای پایانی خود یادگارهای بهتری به جای بگذارد، منکر اهمیت این موضوع نیستم اما به جای الحاق یک ماده به قانون آئین نامه داخلی مجلس می توانستیم با بیان تذکر مشکلات موجود در این حوزه را رفع کنیم زیرا فقط نحوه انتخاب حقوقدانان شورای نگهبان توسط مجلس اندکی تغییر می کند و جنبه فنی ندارد.»

محمدرضا صباغیان بافقی نیز در ادامه به عنوان موافق این طرح بیان کرد: «حقوقدانان معرفی شده از سوی قوه قضائیه برای عضویت در شورای نگهبان اگر تمایلی به تصدی این سمت ندارند باید تا پیش از در دستورکار قرار گرفتن موضوع کنار بکشند و این موضوع به اقتدار مجلس کمک می کند حتی بهتر بود به جای معرفی 2 نفر به ازای هر حقوقدان شورای نگهبان از سوی قوه قضائیه، رئیس این قوه را مکلف می کردیم تا 4 حقوقدان را به ازای هر کرسی به مجلس معرفی کند.»

در ادامه نادر قاضی‌پور به عنوان مخالف این ماده واحده، گفت: «نباید دست رئیس قوه قضائیه را در انتخاب حقوقدانان شورای نگهبان ببندیم همچنین حقوقدانانی که برای عضویت در شورای نگهبان از سوی رئیس قوه قضائیه به مجلس معرفی می شوند اختیار دارند تا در چارچوب آزادی، پیش از رأی گیری انصراف دهند.»

همچنین مصطفی کواکبیان به عنوان موافق این طرح با بیان اینکه انتخاب حق طبیعی همه انسان‌ها است، اظهار داشت: «برای هر کرسی حقوقدانان در شورای نگهبان باید حداقل 2 نفر رقابت کنند تا انتخابات شکل بگیرد متاسفانه در آخرین انتخابات شاهد بودیم که رئیس قوه قضائیه برای انتخاب 3 حقوقدان شورای نگهبان 5 نفر را به مجلس معرفی کرد و پیش از آغاز رأی گیری یکی از حقوقدانان علیرغم میل باطنی خود انصراف داد و برای انتخاب 3 حقوقدان تنها 4 گزینه باقی ماند. باید توجه داشت که در این ماده واحده حقوقدانان شورای نگهبان با اکثریت مطلق آرای نمایندگان مجلس انتخاب می شوند تا جایگاه با ثباتی را در اختیار داشته باشند.»

در ادامه علیرضا سلیمی نماینده مردم محلات در مجلس شورای اسلامی ضمن انتقاد از اولویت‌دار نبودن این طرح اظهار داشت: «3 سال بعد حقوقدانان شورای نگهبان انتخاب می شود در شرایطی که شاهد افزایش قیمت خودرو، ارزاق مردم، مسکن و تعطیلی کارخانجات هستیم آیا نباید به این موضوعات مهم می پرداختیم، از سوی دیگر چرا فقط به دنبال محدود کردن رئیس قوه قضائیه در معرفی حقوقدانان شورای نگهبان هستیم و اختیارات رئیس جمهور برای معرفی وزرا را محدود نمی‌کنیم.»

در پایان محمد کاظمی به عنوان موافق این طرح اظهار داشت: «وقتی رئیس قوه قضائیه برای 3 کرسی شورای نگهبان 6 حقوقدان را معرفی می کند نمایندگان سوابق آن ها را بررسی می کنند و تصمیم به رأی دادن می گیرند اما در این حین نباید حقوقدانان معرفی شده انصراف دهند زیرا اختیار مجلس محدود می شود و با تصویب این طرح حق انتخاب نمایندگان در این زمینه تقویت می‌شود.»

لازم به ذکر است در جریان بررسی این طرح سیدعلی ادیانی با استناد به بند 2 اصل 91 قانون اساسی و نظر تفسیری شورای نگهبان، محدود کردن اختیار معرفی حقوقدانان از سوی رئیس قوه قضائیه را خلاف قانون اساسی دانست و خواستار خروج این طرح از دستورکار مجلس شد، که مورد موافقت عبدالرضا مصری نایب رئیس مجلس شورای اسلامی که ریاست جلسه را برعهده داشت قرار گرفت اما نمایندگان با این اخطار مخالفت کردند.