روایت آیت‌الله هاشمی از طرح موضوع امنیت خلیج فارس در حضور امام خمینی

نام تاریخی خلیج فارس، در زبان‌های گوناگون، ترجمه عبارت خلیج‌فارس یا دریای پارس بوده است. خلیج ‌فارس پس از خلیج‌ مکزیک و خلیج هودسن، سومین خلیج‌ بزرگ جهان به ‌شمار می‌آید. به سبب وجود منابع سرشار نفت و گاز در خلیج‌ فارس و سواحل آن، این آبراهه در سطح بین‌المللی، منطقه‌ای مهم و راهبردی به‌شمار می‌آید. زمین‌شناسان معتقدند صورت نخستین خلیج‌ فارس در کنار دشت‌های جنوبی ایران تشکیل شد و به مرور زمان، شکل ثابت کنونی خود را پیدا کرد. خلیج‌فارس اصلی‌ترین نامی است که از کهن‌ترین منابع بر جای مانده است. جغرافی‌دانان و تاریخ‌نگاران اسلامی، همچون طبری، مسعودی و یعقوبی به اتفاق در کتب خطی به جای مانده از خود اذعان دارند که تمامی نواحی خلیج‌پارس در دوره‌های پیش از اسلام به ایران تعلق داشته است. ابن‌حوقل بغدادی در کتاب خود «صوره العرض» از این منطقه به عنوان دریای پارس نام می‌برد.

شورای ‌عالی انقلاب فرهنگی با توجه به هدف قرار دادن هویت فرهنگی و تاریخی ملت ایران، روز اخراج پرتغالی‌ها از تنگه هرمز، دهم اردیبهشت را به‌ عنوان روز ملی خلیج‌فارس نامگذاری کرد. مهمترین اسناد جهانی در تأیید مالکیت خلیج فارس: قدمت "خلیج فارس" با همین نام چندان دیرینه است که عده‌ای معتقدند "خلیج فارس گهواره تمدن جهان یا خاستگاه نوع بشر است". یونانی‌های باستان این خلیج را "پرسیکوس سینوس" یا "سینوس پرسیکوس" که همان خلیج فارس است نامیدند، از آنجا که این نام برای نخستین بار در منابع درست و معتبر تاریخی که غیر ایرانیان نوشته‌اند آمده است، هیچگونه شائبه‌ نژادی در وضع آن وجود ندارد.

مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در کتاب امام خمینی به روایت آیت‌الله هاشمی درباره سیاست تشنج‌زدایی جمهوری اسلامی ایران و همچنین امنیت خلیج همیشه فارس‏ نقل می‌کند: ‏‏مسأله تشنج‌زدایی از زمان حضرت امام خمینی(س) مطرح بود و مخصوص حالا نیست.‏‎ ‎‏این را شنیده بود فرموده بود: «این چه حرفی است که می‌زنید؟» در جلسات خصوصی‏‎ ‎‏ما در آن دوره، تصمیم می‌گرفتیم که در سیاست خارجی‌مان مشکل درست نکنیم. حتی‏‎ ‎‏بعد از اینکه امام در قبال ضرب و شتم حجاج ایرانی گفته بود: «اگر از صدام بگذریم از‏‎ ‎‏عربستان نمی‌گذریم» ما را جمع کردند و گفتند: «بروید و مسأله حج را حل کنید، من‏‎ ‎‏نمی‌توانم بپذیرم که حج را در انقلاب و اسلام، تعطیل کرده باشیم. بروید با عربستان‏‎ ‎‏مسائلتان را حل کنید.» حتی در همان قضیه مک فارلین از همان لحظه اول، امام در جریان‏‎ ‎‏بودند یعنی قبول داشتند که ما از آن‌ها تسلیحات بگیریم.

‏‏امنیت خلیج همیشه فارس‏

این حرف را ما در ماه‌های اول جنگ زدیم، یعنی سیاست ما در شورای عالی دفاع و‏‎ ‎‏خدمت حضرت امام از اول، این طور ترسیم شد که ما امنیت خلیج فارس را تا موقعی‏‎ ‎‏حفظ می‌کنیم که صادرات ما از خلیج فارس به طور عادی، جریان داشته باشد و اگر‏‎ ‎‏روزی در جنگ، هر قدرتی، چه صدام و چه خارجی‌ها و ابرقدرت‌ها، بخواهند ما را از نفت‏‎ ‎‏محروم کنند، محاسبه این موضوع برای دشمنان ما خیلی آسان است. زیرا، وقتی ایران‏‎ ‎‏نفت نداشته باشد، طبعاً خلیج فارس برای ایران ارزشی ندارد... زیرا وقتی نفت نداشته‏‎ ‎‏باشیم، احتیاج به بندر برای صدور و وارد کردن نیز، نداریم. لذا، این کار را برای همه‏‎ ‎‏کسانی که خودشان را به جنگ آلوده کردند، می‌کنیم اعم از قدرت‌ها و کشورهای همسایه‏‎ ‎‏که به جنگ آلوده شدند و به طور کلی خلیج فارس را از حیّز انتفاع، می‌اندازیم و این‏‎ ‎‏تدبیری است که ما اوایل جنگ گرفتیم.

منبع: پرتال جامع اطلاع‌رسانی، پژوهشی، فرهنگی و هنری امام خمینی (ره)