جواد یارجانی: تولیدکنندگان نفت، پای خود را با گلوله نزنند

جواد یارجانی، مدیرپیشین امور اوپک و روابط با مجامع انرژی وزارت نفت در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم اظهار داشت: سقوط اخیر قیمت جهانی نفت دلایل متعددی دارد؛ برخی کشورهای تولیدکننده نفت در اشتباهی مهلک در اسفندماه سال گذشته به دنبال این بودند که قیمت های نفت را دست کاری کرده و در نشست اوپک و کشورهای غیراوپک، به دلیل اهدافی که برای خود متصور بودند، برای ادامه کاهش عرضه توافق نکردند.

* پی بردن دیرهنگام برخی کشورها به اشتباه عدم توافق کاهش عرضه نفت در اسفندماه

وی افزود: در آن زمان ابعاد گسترش ویروس کرونا هنوز مشخص نبود، اما نشان می داد که تقاضا شرایط خوبی را ندارد؛ وقتی این کشورها متوجه اشتباه خود شدند، ابتدا نمی خواستند زیر بار کاهش تولید روند؛ اما بعد که با قرنطینه های خانگی در سراسر دنیا، میلیون ها نفر در خانه ها ماندند و به موجب آن، با کاهش شدید ترددها، تقاضای جهانی نفت به طرز وحشتناکی سقوط کرد، کشورها در قالب نشست اوپک پلاس گردهم آمدند و کاهش عرضه را مصوب کردند، اما بازهم تحقق این کاهش توافق شده، بلافاصله نبود و فاصله زمانی تا شروع ماه آینده میلادی را برای آن در نظر گرفتند.

این کارشناس بازار نفت با بیان اینکه "همه شرایط و تصمیم گیری های نابجا باعث شد که به سقوط تاریخی قیمت نفت برسیم"، گفت: سقوط عجیب و کم نظیر قیمت نفت خام امریکا در هفته ای که گذشت نیز متأثر از این شرایط بود؛ اما این نفت، نوعی از نفت خام است که شرایط خاصی در تولید و شرایط خاصی در ذخیره سازی دارد، به عبارتی این اتفاقی که رخ داد برای نفت های فیزیکال بود، نفت هایی که در مخازن برای نگهداشتن آن جایی نبود و تولیدکنندگان باید این نفت تولیدی را به هر شکلی رد کنند، تا تولیدشان متوقف نشود.

* کرونا بزرگترین بحران تاریخ بازار نفت را رقم زد

وی ادامه داد: بازار نفت در طول تاریخ، بحران های زیادی را به خود دیده است و این رخدادها نشان می دهد که اکنون نیز بحران وجود دارد و این بحران بیش از چیزی است که کشورهای تولیدکننده نفت در اسفندماه فکر می کردند، شاید بتوان گفت این بزرگترین بحرانی است که بازار نفت با آن مواجه شده، چرا که تقاضا در وضعیت بسیار نامشخصی قرار دارد.

* ادامه شرایط کرونایی، مهمترین فاکتور تعیین قیمت آینده نفت

یارجانی در خصوص پیش بینی شرایط آتی بازار نفت اظهار داشت: مهمترین فاکتور تعیین کننده این است که همه گیری ویروس کرونا تا چه زمانی ادامه پیدا خواهد کرد، اگر این مسئله کوتاه مدت باشد و در تابستان شاهد رونق دوباره تقاضا با شروع مسافرت های زمینی و هوایی در مراکز بزرگ مصرف جهان مثل امریکا، اروپا، چین، هند و ... باشیم، شرایط بازار نفت آرام آرام شروع به بازگشت به وضعیت با ثبات می کند.

وی افزود: اما اگر شیوع ویروس کرونا و به تبع آن ادامه تقاضای پایین نفت در جهان ادامه دار شود، شرایط بازار نفت از شرایط فعلی نیز بدتر خواهد شد.

* چرا کاهش عرضه جهانی نفت به ماه آینده میلادی موکول شد؟

مدیرپیشین امور اوپک و روابط با مجامع انرژی وزارت نفت با اشاره به توافق 19 میلیون بشکه ای کاهش عرضه جهانی نفت توسط تمامی کشورهای تولیدکننده از ماه مِی، گفت: اگر کشورها به دنبال تصمیم درست بودند، درست ترین تصمیم این بود که این کاهش جهانی عرضه نفت را به آغاز ماه آینده میلادی موکول نمی کردند و در این خصوص نیز صحبت هایی بین کشورهای مختلف حاضر در اوپک پلاس صورت گرفت؛ اما برخی کشورها مدعی بودند برای ماه آوریل تعهداتی دارند که باید این تعهدات را عملی کنند.

وی ادامه داد: پیش بینی می شود به دلیل پرشدن نفتکش هایی که بر روی آب در حال ذخیره سازی نفت هستند و همینطور ادامه یافتن کاهش تقاضا، عملا کاهش عرضه از سوی کشورهای مختلف، زودتر از آغاز ماه مِی صورت بگیرد.

* رئیس جمهور امریکا به دنبال بنزین ارزان در سال انتخابات امریکا

یارجانی تصریح کرد: اگر کشورهای تولیدکننده نفت با آغاز ماه مِی به تعهدات کاهش تولید و عرضه نفت عمل نکنند، عملا پای خودشان را با گلوله زده اند و هر میزان عمل نکردن به تعهدات کاهش عرضه، نقض غرض است.

وی افزود: البته کشورهای مختلف از جمله عربستان، امریکا و روسیه، اکنون نیز متوجه شده اند که برخی تصمیمات اسفندماه، بسیار اشتباه بوده، حال اینکه چه اهدافی پشت این تصمیمات و این اقدامات بوده، نظرات مختلفی مطرح است؛ آقای ترامپ، حتما می خواست که در سال انتخابات، قیمت بنزین در بازار امریکا کاهش یابد؛ اما نه اینکه به شرایطی برسد که وضعیت امریکا به عنوان بزرگترین تولیدکننده در وضعیت نامناسب قرار گیرد و با شرایط فعلی اقتصادی، نبودن امکان سفرهای طولانی و تحت تأثیرقرار گرفتن شروع فصل رانندگی که در امریکا برای تابستان هر سال بسیار حائز اهمیت است و به دلیل ادامه دار بودن بحران ناشی از کرونا، افت قیمت بنزین در امریکا، عاملی برای افزایش رضایت اجتماعی محسوب نمی شود.

* سقوط تاریخی نفت شیل امریکا تأثیری روی بقیه انواع نفت ندارد

این کارشناس بازار نفت در پاسخ به اینکه "آیا ممکن است اتفاقی که برای سقوط قیمت نفت WIT در هفته جاری افتاد برای دیگر انواع نفت جهان نیز در ایام پیش رو رخ دهد"، گفت: بعید است چنین رخدادی اتفاق بیفتد، چرا که به این نوع نفت، نفت غیرمرسوم گفته می شود که نوع تولید، سرمایه گذاری آن و حتی تکنیک تولید و شرایط بازار و نوع قراردادهای آن نیز فرق می کند و بسیار بعید است که شرایط نفت شیل، برای دیگر انواع نفت خام رایج در بازار جهانی رخ دهد.

یارجانی خاطرنشان کرد: دو فاکتور میزان عمل کشورهای مختلف به تعهد کاهش عرضه نفت و همچنین میزان ادامه دار شدن شرایط کرونایی در اقتصاد جهان، عوامل تأثیرگذار در آینده بازار نفت هستند.

درس سقوط تاریخی قیمت نفت امریکا برای اوپک پلاس/ احتمال آشفتگی بیشتر بازار نفت